In dit land zijn drones en multicopters bijna niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. Vooral nu in de zomer zoemen ze weer massaal door de lucht en verblijden ze ons met hun indrukwekkende luchtfoto’s. Maar er zijn een paar dingen waar je rekening mee moet houden. Wie in Duitsland een onbemand luchtvoertuig wil gebruiken, moet zich vooraf informeren over de geldende regels en voorschriften, want verkeerd gebruik kan al snel erg duur worden. In dit artikel bekijken we de huidige wet op het gebied van drones en beantwoorden we alle belangrijke vragen over dit onderwerp.

Wat zijn de vereisten voor het bedienen van een drone?

1.1 Aansprakelijkheidsverzekering

.

Een aansprakelijkheidsverzekering is de belangrijkste basisvoorwaarde voor het vliegen met een drone, en niet alleen voor beginners. Wie een drone wil kopen, moet weten dat sinds 2005 ook zogenaamde UAV’s (“Unmanned Areal Vehicle”) verzekeringsplichtig zijn. Het maakt niet uit of u het toestel uitsluitend voor privé of ook voor commerciële doeleinden gebruikt. Ook het gewicht van de drone doet er niet toe.

De aansprakelijkheidsverzekering voor drones beschermt niet de drone zelf, maar beschermt de eigenaar tegen hoge kosten als gevolg van schade die door de drone wordtveroorzaakt (bijvoorbeeld wanneer deze op een auto valt of tegen een vliegtuig botst). Dergelijke schade komt meestal duur uit en wordt meestal niet gedekt door een particuliere aansprakelijkheidsverzekering. U kunt dus moeilijk om een overeenkomstige aanvullende verzekering heen.

1.2 Verplichte etikettering

Als gevolg van de nieuwe luchtregelgeving moeten alle UAV’s met een startgewicht van meer dan 250 gram sinds 01 oktober 2017 permanent worden voorzien van een brandwerende sticker. De naam en het adres van de eigenaar worden op de sticker genoteerd, zodat de eigenaar bij een ongeval snel kan worden geïdentificeerd. Dit zal ook de verzekeringsprocedures vergemakkelijken en versnellen.

1.3 Vliegbrevet

Voordrones en quadrocopters van meer dan 0,25 kg moet, naast de bovengenoemde criteria, aan nog andere eisen worden voldaan:

• Als het luchtvaartuig meer dan 2 kg we egt, is een vliegklantencertificaat, het zogenaamde drone-rijbewijs, vereist. Dit geldt zowel voor particulier als commercieel gebruik. De dronevergunning is 5 jaar geldig en moet worden goedgekeurd door een erkend testcentrum.
• Als uw drone meer dan 5 kg we egt, heeft u ook een opstijgvergunning nodig, afgegeven door de verantwoordelijke nationale luchtvaartautoriteit. De enige uitzonderingen zijn vliegtuigen van autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor de veiligheid (bijv. politie, brandweer, THW of het Duitse Rode Kruis). De kosten voor een opstijgvergunning variëren tussen 100 en 200 euro, afhankelijk van de deelstaat.

Hoe hoog mogen drones volgens de wet vliegen?

Volgens de nieuwe verordening mogen op afstand bestuurde drones in Duitsland niet hoger vliegen dan 100 meter boven de grond in het ongecontroleerde luchtruim. Tot deze vlieghoogte vallen ze onder de categorie “modelvliegtuigen”.

Hogere hoogtes mogen alleen worden gevlogen op speciale modelvliegterreinen of met een vergunning van de verantwoordelijke luchtvaartautoriteit (behalve voor multicopters). In beide gevallen moet de exploitant ook een geldig vliegbrevet voorleggen of een bewijs van kennis van de relevante beginselen van de luchtvaartwetgeving of het plaatselijke luchtruim.

Waar mag ik met mijn drone vliegen?

Zelfs als u aan alle bovenstaande eisen voldoet, mag u uw privé-drone niet overal gebruiken. Vliegen nabij een luchthaven binnen een straal van 1,5 km is over het algemeen niet toegestaan zonder speciale toestemming en wordt beschouwd als een vliegverbod. Bovendien moet elke drone een afstand van minstens 100 meter bewaren tot mensenmassa’s, penitentiaire inrichtingen, militaire installaties, ongevallenlocaties, federale hoofdwegen en spoorweg- en industriële faciliteiten.

3.1 Auteursrecht, vrijheid van panorama en regelgeving inzake gegevensbescherming

Auteursrecht en vrijheid van panorama zijn ook een belangrijk twistpunt bij het vliegen met drones. Maak je met je drone luchtfoto’s van landschappen en gebouwen, dan heb je natuurlijk een auteursrechtaanspraak op de beelden.

Als je echter de auteursrechten en persoonlijke rechten van anderen hebt geschonden, is de situatie veel ingewikkelder. In principe mag je foto’s van gebouwen maken vanaf openbare plaatsen en het materiaal verspreiden zonder toestemming van de architect. De zogenaamde “vrijheid van panorama” geldt echter niet meer als je met technische ondersteuning (d.w.z. de drone) een beter beeld wilt krijgen.

Bovendien verzamelt u tijdens het overvliegen gegevens, wat tot problemen kan leiden met betrekking tot de toepasselijke regelgeving inzake gegevensbescherming. Volgens de BDSG (Bundesdatenschutzgesetz) mag je geen persoonlijke gegevens verzamelen als je daar geen toestemming voor hebt. Dit omvat alle informatie die kan worden gebruikt om een persoon duidelijk te identificeren (bv. gebouwen, kentekenplaten, voertuigen).

In gewone taal betekent dit dat je zonder aarzelen met je drone in een openbaar zichtbaar gebied mag vliegen, zolang je de persoonlijke rechten van een ander persoon niet schendt. Daarentegen heb je de uitdrukkelijke toestemming van de betrokkene nodig om over privéterreinen (waaronder bijvoorbeeld woongebieden en natuurgebieden vallen) te vliegen.

3.2 Welke van mijn luchtfoto’s mag ik publiceren?

Je hebt een hele serie prachtige luchtfoto’s gemaakt met je dronecamera en wilt deze nu publiceren op je social media account. Maar als er andere mensen op staan afgebeeld, moet je ook hier voorzichtig zijn. Vraag altijd toestemming (liefst schriftelijk) aan de betrokkenen voordat je de beelden publiceert.

3.2.1 Uitzondering: werken van beeldende kunst en fotografie

Geen regel zonder uitzondering: paragraaf 23 van de Duitse kunstauteurswet (“Gesetz betreffend das Urheberrecht an Werken der bildenden Künste und der Photographie”) stelt dat geen toestemming van de afgebeelde persoon nodig is als

• de persoon in kwestie een persoon uit de hedendaagse geschiedenis is.
• de persoon alleen als accessoire naast een landschap of andere locatie te zien is.
• de foto is genomen tijdens een evenement waaraan de persoon in kwestie deelnam.
• de foto een hoger artistiek belang dient.

4. nadere regels en voorschriften voor het vliegen met een drone

• Vliegen zonder visueel contact (voor drones van minder dan 5 kg) is in het algemeen verboden. Onder “visueel contact” valt echter ook controle met een speciale videobril, mits de afstand minder dan 50 meter bedraagt.
• Voor nachtvluchten is een speciale toestemming van de afzonderlijke deelstaten vereist, alsmede passende verlichting.
• Vliegmanoeuvres onder invloed van drugs of alcohol moeten ten koste van alles worden vermeden, aangezien dit bij een ongeval aanzienlijke gevolgen kan hebben.

Wat zijn de straffen voor het overtreden van de regels en voorschriften voor drones?

Het onrechtmatig gebruik van een drone kan op verschillende manieren worden bestraft. Overtredingen van de Luchtverkeerswet (LuftVG) of het Luchtverkeersreglement (LuftVO) kunnen de veiligheid in het luchtruim en op de grond in gevaar brengen. Daarom worden administratieve overtredingen krachtens § 58 LuftVG bestraft met boetes tot vijf cijfers, afhankelijk van de ernst van de overtreding. Hieronder vallen bijvoorbeeld ook niet-naleving van de markeringsplicht of het ontbreken van een overeenkomstige opstijgvergunning.

De al genoemde beeldopnames worden ook snel een duur genoegen als je ze zonder toestemming maakt of verspreidt. Bij inbreuken op het auteursrecht voorziet de wet naast zware boetes zelfs in een gevangenisstraf tot drie jaar. De situatie is vergelijkbaar voor inbreuken op persoonlijke rechten: In het verleden is aan slachtoffers al een schadevergoeding van meer dan een half miljoen euro toegekend.

Tot nu toe zijn alleen boetes gebruikt om dronepiloten weer op het rechte pad te brengen, maar bij herhaalde overtredingen kan de politie het toestel gewoon in beslag nemen. Wie de regelgeving inzake gegevensbescherming overtreedt of zelfs de openbare veiligheid in gevaar brengt, kan in het ergste geval zelfs strafrechtelijk worden vervolgd.