Als u al enige tijd overweegt een NAS te kopen of er zelf een te bouwen, zult u onvermijdelijk moeten nadenken over een geschikt besturingssysteem ervoor. Of het nu gaat om gegevensverstrekking of mediastreaming: er is geen “juist” besturingssysteem, de keuze hangt uiteindelijk altijd af van wat u precies van plan bent met uw network attached storage. In onze vergelijking presenteren we verschillende NAS-software, van eenvoudig tot complex, en laten we zien welke functies ze bieden.
Het NAS-besturingssysteem is een essentieel onderdeel van een NAS-server, omdat het de functies regelt die de server later zal bieden.
De kosten zijn uiteindelijk altijd gebaseerd op het aantal functies van de software, d.w.z. ze zijn afhankelijk van wat u ermee wilt doen. Er zijn echter ook talloze gratis programma’s waarmee u basistaken zoals het delen van bestanden of mailserver- en streamingfuncties kunt realiseren.
Er zijn enkele gratis NAS-programma’s die qua functionaliteit niet onderdoen voor de commerciële oplossingen van de gevestigde fabrikanten en deze op sommige punten zelfs overtreffen (bijvoorbeeld met betrekking tot het gebruik van ZFS).
Inhoudsopgave
1. FreeNAS: Gegevensopslag met hoge beschikbaarheid zonder extra hulpmiddelen
FreeNAS is een gratis opslagbesturingssysteem gebaseerd op FreeBSD en het ZFS-bestandssysteem. De omgeving kan in een paar eenvoudige stappen worden opgezet en is daarom zelfs voor minder ervaren gebruikers een goede instapmogelijkheid.
Zodra u gegevensdragers in de NAS hebt aangemaakt, kunt u direct beginnen met het aanmaken van shares en deze beschikbaar stellen in het netwerk. Later maakt het niet uit of er toegang is vanaf een Mac, een Windows PC of een Linux server. FreeNAS is niet alleen geschikt voor het delen van bestanden, maar heeft ook functies waarmee het kan worden gebruikt als opslag voor virtuele machines (bijv. Microsoft ODX of VMWare VAAI).
Dankzij ZFS kunnen alle fysieke harde schijven effectief worden geïntegreerd in het NAS-systeem, dat bijna alle eisen ondersteunt die aan een modern bestandssysteem worden gesteld. Het opzetten van software RAIDS (niveau 1, 2, 3 en 5) is bijvoorbeeld net zo goed mogelijk als het maken en repliceren van snapshots.
Een ander voordeel van ZFS: je hoeft je geen zorgen te maken over het verlies van gegevens bij een stroomstoring. Na een herstart wordt het bestandssysteem automatisch weer consistent beschikbaar gemaakt.
FreeNAS ondersteunt alle gangbare netwerkbestandssystemen, waaronder SMB, NFS, WebDAV, FTP en iSCSI , en biedt ook een optie voor schijfversleuteling. Om de huidige versie te kunnen draaien, moet uw computer zijn uitgerust met een 64-bits processor en ten minste 8 GB RAM.
2 ZyXEL OS: De NAS software dwerg met elementaire functies
ZyXEL is veel minder bekend dan de grote namen als Synology of Buffalo. Met zijn beheersbare maar krachtige scala aan functies voldoet het echter ruimschoots voor privégebruik. De toegang verloopt via een webbrowser, waardoor ZyXEL grotendeels onafhankelijk is van het besturingssysteem. Voor sommige protocollen maakt het echter nog wel verschil of je toegang hebt vanuit Windows, macOS of Linux.
ZyXEL heeft een hele reeks functies voor mediabeheer. Zo kun je bijvoorbeeld je content op de NAS-server opslaan en van daaruit afspelen via een bijbehorende app. Ook het doorsturen naar andere apparaten is probleemloos mogelijk. Voorwaarde hiervoor is wel dat deze DLNA-geschikt zijn en de gebruikte codecs ondersteunen.
Bestandsbeheer in ZyXEL gaat via de bestandsbrowser. Hiermee heeft u toegang tot alle mappen. Heel praktisch blijken ook de auto-upload functies, waarmee u automatisch foto’s of video’s kunt uploaden naar Flickr of YouTube. U hoeft ze alleen maar naar een bepaalde map te kopiëren. Als alternatief kunt u natuurlijk ook bestanden delen, bijvoorbeeld via FTP of WebDAV. En de fabrikant levert ook een cloud-app waarmee je ook van buitenaf toegang hebt tot je NAS-systeem.
Apple-gebruikers zullen tevreden zijn: de ZyXEL NAS kan ook als iTunes-server worden gebruikt en heeft net zulke uitgebreide toegangs- en beheermogelijkheden voor macOS als voor Windows. En zelfs Time Machine-back-ups kunnen desgewenst worden geactiveerd.
XigmaNAS (voorheen NAS4Free): De bewezen open source software
Het gratis besturingssysteem XigmaNAS stond tot 2018 bekend als NAS4Free en is een doorontwikkeling van de code van FreeNAS. Het ondersteunt het instellen van de werking van een NAS op verschillende hardware-architecturen (bijv. CPU’s van Intel, AMD of ARM) en biedt talrijke opties als embedded of volledige installatie.
Naast harde schijven (voor de volledige installatie) kunnen geheugenkaarten of USB-sticks (voor de geïntegreerde installatie) worden gebruikt als opstartmedia.Opstarten via een live-cd of een live-USB-stick isook mogelijk.
XigmaNAS ondersteunt shares voor Windows-, Mac- en UNIX-systemen en biedt onder meer ZFS, een software RAID (niveau 0, 1, 5) en encryptie van de harde schijf (met ondersteuning voor cryptografische hardwareversnelling). Het kan ook worden gebruikt voor het maken van mailberichten (S.M.A.R.T.) op basis van protocollen als FTP, NFS, RSYNC, TFTP, AFP, CIFS (Samba), Unison, iSCSI, UPnP, BitTorrent of HAST (Highly Available Storage).
Alle configuraties en instellingen gebeuren via een grafische PHP-webinterface. Deze wordt ook gebruikt voor monitoring. Andere nuttige functies zoals monitoring via SNMP, automatische alarmberichten via e-mail en Wake On LAN ronden het complete pakket af.
4 OpenMediaVault: de oplossing voor de Raspberry Pi
Bezitters van een Raspberry Pi kunnen snel hun eigen kleine NAS-server bouwen met behulp van OpenMediaVault en een externe harde schijf (instructies zijn hier te vinden). Het systeem is gebaseerd op Debian Linux en is vooral gericht op particuliere huishoudens of kleine bedrijven. Er zijn echter geen toegangsbeperkingen, dus het kan ook in grotere netwerken worden gebruikt.
Toegang is mogelijk via FTP, SMB, SNMP en NFS. Voor het RAID-systeem kan worden gekozen uit de bestandssystemen EXT3, EXT4, XFS, JFS of BTRFS (vergelijkbaar met ZFS). Helaas is BTRFS (nog) niet volledig geïntegreerd in de OpenMediaVault-omgeving. Dit kan soms tot problemen leiden, vooral in productieve omgevingen.
Naast gegevensopslag biedt de NAS-software ook uitgebreide mediaserverfuncties. Deze omvatten gebruikers- en groepsbeheer (met toegangscontrole en quota) evenals monitoring en automatische statusrapporten via e-mail. Bovendien zijn software RAID’s van niveau 0, 1, 4, 5, 6 en 10 mogelijk, evenals S.M.A.R.T en JBOD.
Bijzonder praktisch: OpenMediaVault wordt volledig via de webbrowser beheerd, waardoor je geen extra scherm voor je Raspberry Pi nodig hebt. Bovendien beschikt de software ook over een interface voor plug-ins waarmee het scala aan functies extra kan worden uitgebreid en die u eenvoudig via de webinterface kunt installeren.
Tip: Op de pagina omv-extras.org vindt u een hele reeks andere plug-ins die u gratis kunt downloaden, waaronder SFTP, een CUPS-printserver of een OpenVPN-extensie.
5 MyCloud OS: het kleine NAS-besturingssysteem van Western Digital
Western Digital is een van de grootste fabrikanten van harde schijven ter wereld, maar op het gebied van NAS loopt het bedrijf nog steeds achter op de concurrentie. Met de laaggeprijsde MyCloud systemen wil het bedrijf nu het veld van achteren oprollen. Het besturingssysteem MyCloud OS kan qua functionaliteit en uitbreidingsmogelijkheden niet op tegen industriegiganten als QTS (van QNAP) of Synology’s Disk Station Manager. Maar laten we eerlijk zijn: heb je echt alle toeters en bellen nodig?
Vooral gebruikers die nog nooit met een NAS-systeem hebben gewerkt, zullen veel gemakkelijker aan de slag kunnen. Het instellen van het systeem is niet veel moeilijker dan het installeren van conventionele software, en het kost niet meer dan een paar muisklikken om het in te stellen. Configuratie en beheer vinden uitsluitend plaats via de webbrowser. Toegang is mogelijk vanaf alle DLNA-gecertificeerde apparaten.
De fabrikant bespaart u gedoe met DynDNS-diensten of router shares: om overal ter wereld toegang te krijgen tot uw NAS, hoeft u alleen maar in te loggen op de website https://www.mycloud.com/ met uw e-mailadres en wachtwoord. En ook Apple-gebruikers komen aan hun trekken met MyCloud OS. Een NAS van Western Digital kan ook probleemloos als iTunes-server worden gebruikt.
Meer software-oplossingen voor uw NAS-systeem vindt u hier: